คำถามที่คุณพ่อคุณแม่ทุกท่านต้องมีก็คือ “ทารกเลิกกินมื้อดึกกี่เดือน?”
ก่อนเริ่มพลอยต้องบอกก่อนว่าการเลิกมื้อดึก ฝึกลูกนอนยาวเป็นสิ่งที่ท้าทายคุณพ่อคุณแม่มาก ๆ แต่ว่ามันคุ้มค่ามาก ๆ ค่ะที่จะทำ
และไม่มีเด็กคนไหนที่จะนอนได้ดีภายในคืนแรก การฝึกลูกนอนไม่มีคำว่าปฏิหาริย์ มีเด็กน้อยคนมากที่สามารถเลิกมื้อดึก นอนยาวได้ภายในข้ามคืน เด็กส่วนใหญ่จะค่อย ๆ แสดงถึงพัฒนาการด้านการนอนที่ค่อย ๆ พัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ นั่นก็หมายความว่าจากคืนแรกจนถึงคืนที่ลูกจะสามารถนอนได้ยาวไม่ต้องทานมื้อดึก คุณพ่อคุณแม่ก็มักจะถอดใจไปซะก่อน
และทุกครอบครัวที่พลอยช่วยฝึกนอนให้มักจะคิดว่าความคิดที่อยากจะเลิกมื้อดึกฝึกลูกนอนยาวเป็นสิ่งที่ดีมาก ๆ ถึงแม้ช่วงที่ฝึกจะยากมาก ๆ แต่พอสำเร็จแล้วทุกครอบครัวพบว่าการฝึกลูกนอนยาวครั้งนี้มันเป็นประโยชน์สำหรับทุก ๆ คนและยากเกินกว่าจะบรรยายออกมาเป็นคำพูดได้
การเลิกมื้อดึก ฝึกลูกนอนยาวก็ไม่ได้ต่างอะไรกับการตัดสินใจครั้งยิ่งใหญ่ที่คุณพ่อคุณแม่ต้องมี พลอยเลยมีคำแนะนำข้างล่างนี้ให้เพื่อที่คุณพ่อคุณแม่จะสามารถตัดสินใจได้ว่าตอนนี้ใช่เวลาที่เหมาะสมที่จะเริ่มฝึกลูกนอนยาวหรือยังค่ะ
มีเวลาอยู่บ้านหรือเปล่า?
จริง ๆ ช่วง Covid ถือเป็นช่วงเวลาทองที่เหมาะมาก ๆ สำหรับเริ่มฝึกลูกนอนยาว เพราะช่วงที่เราฝึกลูกนอนนั้นเราควรจะมีเวลา focus ถึงเรื่องการนอนของลูกเป็นหลักก่อน และช่วง Covid เป็นช่วงที่คนส่วนใหญ่ไม่ค่อยได้ออกนอกบ้านหรือมีแขกมาที่บ้าน ดังนั้นเราจึงสามารถใช้ช่วงเวลานี้อย่างเต็มที่เพื่อเริ่มสอนให้ลูกมีทักษะการนอนที่ดีทั้งกลางวันและกลางคืน
เป็นเวลาที่เหมาะสมสำหรับลูกหรือยัง?
หากลูกมีอายุ 6 เดือนขึ้นไป หรือหนักมากกว่า 7 กิโลกรัม นั่นก็หมายความว่าเด็กมีความพร้อมที่จะสามารถเลิกมื้อดึก และนอนได้ยาว 10-12 ชั่วโมงต่อคืนได้แล้ว แต่นอกเหนือจากเรื่องของอายุและน้ำหนักตัวแล้ว พลอยยังหมายถึงเรื่องของสุขภาพของน้องด้วย นั่นก็คือน้องไม่ได้ป่วย เป็น Reflux หรือ Colic ซึ่งสิ่งเหล่านี้มักจะส่งผลกระทบกับการนอนของลูกอย่างจัง และถ้าหากไม่รักษาให้อาการ Reflux หรือ Colic ให้เบาเทาลงก่อน ก็จะเป็นอุปสรรคต่อการฝึก และคุณพ่อคุณแม่คงจะทราบดีกว่าการฝึกลูกนอนยาวนั้นลูกต้องมีการ protest แน่นอน ซึ่งนั่นก็มาพร้อมกับการร้องไห้ในช่วงแรกของการฝึก ซึ่งถ้าลูกไม่มีสภาพที่พร้อม มีอาการเจ็บปวดที่ได้รับจากอาการป่วย, Reflux หรือ Colic ลูกจะไม่สามารถสงบตัวเองลงได้ง่ายและจะร้องไห้นานกว่าที่ควรจะเป็นนั่นเอง
ห้องนอนพร้อมหรือไม่?
ไม่ว่าลูกจะนอนห้องเดียวกันหรือแยกห้อง สิ่งที่สำคัญนั่นก็คือลูกควรจะมีพื้นที่ส่วนตัวสำหรับนอน นั่นคือมีเตียง Crib / Cot เป็นของตัวเอง และอาจจะมีมุมเพื่อวางเตียงของน้อง ห้องนอนควรจะมืดที่สุดเท่าที่จะทำได้ ไม่แขวนโมบาย หรือมีตู้ปลาในห้องนอน เพื่อป้องกันไม่ให้แสงไฟรบกวนการนอนของลูกนั่นเอง บรรยากาศในห้องนอนควรจะสงบ พูดง่าย ๆ คือทำให้ห้องนอนมีความน่าเบื่อได้เท่าไหร่ยิ่งดี
เริ่มมีสัญญาณของการอดนอนหรือยัง?
ถ้าคุณแม่เริ่มรู้สึกซึมเศร้า หงุดหงิดง่าย เริ่มหลงลืมและไม่อยากทำโน่นทำนี่ หรือมีอาการหิวมากกว่าปกติโดยเฉพาะอาหารพวก junk foods อาการพวกนี้เป็นสัญญาณว่าคุณแม่กำลังมีอาการอดนอน (sleep deprivation) การเป็นพ่อแม่ไม่ได้หมายความว่าจะต้องเป็นพ่อแม่ที่เหนื่อยอดหลับอดนอน นั่นเป็นความเชื่อโบราณที่เราไม่จำเป็นต้องยอมรับและทำตาม ถ้าหากสิ่งนั้นเป็นสิ่งที่ทำให้คุณพ่อคุณแม่ไม่มีความสุข ไม่ได้มีสุขภาพที่ดี ซึ่งเราเรียนรู้มากขึ้นเรื่อย ๆ ถึงผลเสียขอการอดนอนสะสมในทุก ๆ วัน และสิ่งนี้เป็นสิ่งที่เราจะต้องหาทางแก้ไม่ช้าก็เร็ว
คนข้าง ๆ เห็นด้วยหรือไม่?
อย่างที่พลอยบอกค่ะว่าการเลิกมื้อดึก ฝึกลูกนอนยาวเป็นสิ่งที่ท้าทายมาก ๆ ดังนั้นความเครียดที่เกิดขึ้นอาจจะส่งผลต่อคนข้าง ๆ บ่อยครั้งคุณแม่เป็นคนที่ต้องรับผิดชอบเรื่องการตื่นกลางคืนของลูก จึงมักจะเป็นคนที่อยากจะแก้ไขปัญหานี้ แต่ถ้าหากคุณพ่อไม่เอาด้วยก็จะทำให้การฝึกยากที่จะประสบความสำเร็จ ดังนั้นการเห็นพร้องต้องกันของทั้งคุณพ่อและคุณแม่เพื่อที่จะได้ support ซึ่งกันและกันตอนที่เริ่มฝึกเป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะไม่อย่างนั้นคนที่ไม่เห็นด้วยจะพยายามบอกให้อีกคนล้มเลิกการฝึกและนั่นก็จะเป็นเหตุให้คนส่วนใหญ่หยุดการฝึกทั้ง ๆ ที่ลูกอาจจะเริ่มพัฒนาการนอนไปแล้ว ซึ่งน่าเสียดายมาก ๆ ดังนั้นการคุยกันอย่างเปิดอกจึงเป็นสิ่งสำคัญว่าทำไมการเปลี่ยนแปลงการนอนนี้จึงจำเป็นและสำคัญ
คุณพร้อมที่จะอดนอนหรือไม่?
จริง ๆ แล้วคุณพ่อคุณแม่ก็คงจะนอนไม่เต็มอิ่มอยู่แล้วถ้าหากลูกยังไม่เลิกมื้อดึกและยังไม่นอนยาว แต่พลอยอยากให้ทราบว่าวันแรก ๆ ของการเลิกมื้อดึก ฝึกลูกนอนยาว คุณพ่อคุณแม่อาจจะไม่ได้นอนเยอะซักเท่าไหร่ เพราะลูกที่หลับกับ sleep prop และยังไม่มีทักษะการนอนด้วยตัวเองมักจะตื่นบ่อย และคุณพ่อคุณแม่จำเป็นที่จะต้องตื่นมาดูน้องหลาย ๆ ครั้งจนกว่าน้องจะพัฒนาทักษะการนอนให้ดีขึ้น ซึ่งคุณพ่อคุณแม่อาจจะหาช่วงเวลาเริ่มฝึกอย่างวันหยุดเสาร์อาทิตย์หรือช่วงวันหยุดยาวเพื่อที่จะได้มีเวลาพักผ่อน
อย่ารอว่าลูกจะนอนได้เอง
เพราะวันนั้นมันอาจจะไม่มีวันมาถึง การรอวันที่ลูกพร้อม วันที่ลูกจะนอนได้เองอาจจะไม่ได้เกิดขึ้นได้กับเด็กทุกคน และอาจจะกินระยะเวลานานหลายปี ซึ่งการหวังลึก ๆ ทั้ง ๆ ที่ก็เห็นปัญหาอยู่ตรงหน้าจริง ๆ แล้วทำให้ลูกรู้สึกสับสนและตัวคุณพ่อคุณแม่เองก็สับสนเหมือนกัน เพราะไม่รู้ว่าจะจัดการปัญหานี้ดีหรือไม่และจะทำเมื่อไหร่ ดังนั้นการปล่อยเลยตามเลยไม่มีการสอนเรื่องการนอนที่ดีให้กับลูกเป็นการกระทำที่ไม่สม่ำเสมอ พัฒนาการใหม่ ๆ ของลูก การเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ เสียงดังรบกวนจากเพื่อนบ้านหรืออะไรก็แล้วแต่ที่ทำให้ลูกตื่นกลางดึก มันไม่มีปฏิหาริย์ให้การตื่นกลางคืนของลูกมันหายไป และพลอยขอพูดตรง ๆ ว่าการขัดใจลูกเพื่อพัฒนาการนอนที่ดีของลูกบางครั้งก็อาจจะจำเป็นต้องทำหากนั่นคือสิ่งที่ดีสำหรับตัวของเค้าค่ะ
พลอยขอสรุปเลยว่าจริง ๆ ไม่มีเวลาไหนที่เหมาะสมที่สุดหรอกค่ะสำหรับการเริ่มลดมื้อดึก ฝึกลูกนอนยาว พลอยรู้ว่าการตัดสินใจครั้งนี้เป็นการตัดสินใจครั้งยิ่งใหญ่ และตอนพลอยฝึกลูกของพลอยนอนพลอยก็จำได้ดีว่ามันยากแค่ไหน แต่พลอยบอกได้เลยว่าพลอยไม่เคยเสียใจเลยแม้แต่วินาทีเดียวที่ตัดสินใจทำสิ่งนี้ และมันเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ดีที่สุดสำหรับทุกคนในครอบครัวจริง ๆ พลอยเคยอยู่ในจุดที่คุณพ่อคุณแม่กำลังยืนอยู่วันนี้แต่พลอยผ่านจุดนั้นมาแล้วค่ะ และพลอยก็หวังว่าคุณพ่อคุณแม่ทุก ๆ ท่านจะผ่านจุดนั้นมาได้เหมือนกันกับพลอย